VAN WIE MOET DAT DAN?

Herken je dit? In ons hoofd zitten behoorlijk wat regels. Regels die je ooit heb bedacht voor jezelf, waarvan we niet eens zo duidelijk weten dat we ze onszelf opleggen. Maar die wel dagelijks onbewust ons gedrag sturen. Zoals:
• Ik moet minstens twee keer per week sporten.
• Ik moet altijd hard werken en nuttige dingen doen.
• Ik moet afmaken waar ik aan begonnen ben.
• Ik moet minimaal 1x per week op bezoek bij mijn moeder.
• Ik mag niet twee dagen dezelfde kleren aan.
• Ik moet altijd zelf mijn problemen oplossen.

Dwingende gedachten
Deze regels lijken onschuldig, maar er zitten dwingende gedachten achter. Want als ik minder sport voel ik me schuldig. Werk ik niet 8 uur, dan ben ik boos op mezelf. Ga ik niet naar mijn moeder omdat ik te druk ben, dan ben ik geïrriteerd dat het me niet lukt.

In een artikel in Flow vertelde klinisch psycholoog Hannie van Genderen dat het belangrijk is af en toe terug te keren naar je jeugd om te ontdekken of je misschien belemmerd wordt door overtuigingen die je van huis uit hebt meegekregen. “Als je ouders vaak opmerkingen maakten als: ‘Werk gaat voor plezier,’ of: ‘Je moet altijd voor anderen klaarstaan,’ kun je geneigd zijn je werk of andere mensen op de eerste plek te zetten, ook al gaat dat ten koste van jezelf.”

Kan het wat zachter?
Volgens Van Genderen kun je ervoor zorgen dat deze stemmetjes in je hoofd zachter – en dus wat minder leidend – worden. Maak eens een lijst met uitspraken die je tijdens je jeugd hebben geraakt: door welke boodschappen trap je telkens weer in dezelfde valkuil? Deze uitspraken kun je vervolgens vervangen door alternatieve leefregels als: ‘Ik vind het heel belangrijk om te werken/voor anderen klaar te staan. Om dat vol te kunnen houden, moet ik ook voor mezelf zorgen.’

Het herkennen van die ‘ouderstemmen’ en het verzinnen van gezondere leefregels doet al een heleboel. Doordat je je er bewust van bent, zie je de valkuil aankomen voordat je er intrapt. Hoe? Door onszelf er steeds aan te herinneren dat het misschien níet hoeft. Want: van wie moet dat dan?

N.a.v. Flow Magazine, 13-07-23